Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
  ID: 523300

Dolina dawnego potoku (ob. bez nazwy)

Härtelei, Härtelgraben



 
HÄRTELGRABEN-nazwa Härtelgraben odnosiła się do małego potoku, który miał swoje źródło w okolicy pierwszego Niedźwiadka (Butterberge, Dittersbach) a następnie niedaleko obecnej ul. Adama Mickiewicza, w pobliżu Placu Tuwima wpływał do stawu, tzw. "Härtelteich". Dolinę pomiędzy wzgórzami, którymi przepływał potok nazywano Härtelei. Nazwa potoku pochodzi od znajdującego się w jego pobliżu zabudowań majątku Härtelgut. W piśmie wałbrzyskiego Magistratu z dn. 23 sierpnia 1862 r. a skierowanego przeciwko ...
HÄRTELGRABEN-nazwa Härtelgraben odnosiła się do małego potoku, który miał swoje źródło w okolicy pierwszego Niedźwiadka (Butterberge, Dittersbach) a następnie niedaleko obecnej ul. Adama Mickiewicza, w pobliżu Placu Tuwima wpływał do stawu, tzw. "Härtelteich". Dolinę pomiędzy wzgórzami, którymi przepływał potok nazywano Härtelei. Nazwa potoku pochodzi od znajdującego się w jego pobliżu zabudowań majątku Härtelgut. W piśmie wałbrzyskiego Magistratu z dn. 23 sierpnia 1862 r. a skierowanego przeciwko księciu von Pleß wskazywano, że na planie pochodzącym z 1736 r. miejsce na którym znajduje się majątek oznaczone było jako "Harte". Stąd też wywodzono nazwę Härtelgraben.
HÄRTELTEICH - utworzony najprawdopodobniej w sztuczny sposób staw, położony w naturalnej dolinie potoku "Härtelgraben" niedaleko początku ob. ul. Poleskiej (w pobliżu Placu Tuwima). Powstanie jego związane było zapewne ze znajdującym się w pobliżu majątkiem "Härtelgut", który wykorzystywał gospodarczo wodę sztucznie utworzonego stawu. Nazwa majątku była najprawdopodobniej źródłem nazwy samego stawu.
Na pochodzącym z ok. 1810-1836 r. sztychu (wykonanego przez F. A. Tittela z Kowar, żyjącego w latach 1775-1836, wg rysunku T. Vogta) ze zbiorów wałbrzyskiego Muzeum, przedstawiającego okolice "Härtelei" i w perspektywie centrum ówczesnego Wałbrzycha widać po prawej stronie, a pierwszym planie staw i obsadzoną niewysokimi drzewami (krzewami) groblę, a poniżej niego łąkę (Härtelwiese). Wg niektórych badaczy nie była to łąka a drugi staw, lecz jest to twierdzenie raczej nieprawdziwe. W końcowych latach XIX w. staw zasypano w celu zyskania miejsca dla ogrodnictwa (Härtelgärtnerei), które w tym miejscu przetrwało do 1935 r. Do 1945 r. na miejscu ogrodnictwa były tzw. Städtische Schulgarten. Od strony Góry Owczej początek grobli wyznaczał potężny dąb, (sprawdzić czy się zachował do dnia dzisiejszego).
W "Aus vergangenen Tagen Waldenburgs und seiner Umgebung" von. Kult.-Ing. Berger aus Breslau można wyczytać, że staw ten cieszył się wielkim powodzeniem wśród wałbrzyszan, zwłaszcza wśród młodzieży. Latem jako miejsce kąpieli pływania na prowizorycznych tratwach a zimą po zamarznięciu jako lodowisko. Okolica stawu obfitowała w różnorodną roślinność i zwierzęta. (Dołączyć opis jak wygląda obecnie, w jesieni po opadnięciu liści).
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1810-1836
    komentarze: 9
    Okolica tzw. "Härtelei" (dolinka płynącego tam potoku) ok. 1800 ...
  • Data: 1840
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku - w tle zabudowania wałbrzyskiego Śródmieścia. ...
  • Data: 1863
    komentarze: 0
    Fragment mapy Wałbrzycha z 1863 roku z wykadrowanym poglądem na ...
  • Data: 1890-1899
    komentarze: 0
    Bardzo interesujący widok na Śródmieście Wałbrzycha z końca XIX ...
  • Data: 1900-1920
    komentarze: 2
    Plan Schafberg (Owcza Góra) mit Härtelgraben und anliegenden Gärtnereigrundstück ...
  • Data: 1910
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku Haertelgraben.
  • Data: 1913-1919
    komentarze: 1
    Hartelgraben na drzeworycie Rudolfa Kramarczyka.
  • Data: 1920-1927
    komentarze: 1
    Wałbrzych - widok z Hartelgraben/obecnie bez nazwy/.
  • Data: 1925-1930
    komentarze: 0
    Hartelgraben/obecnie bez nazwy/ w letniej porze.
  • Data: 1926
    komentarze: 3
    Pocztówka wydawnictwa "H.Rubin&Co,Dresden-Blasewitz. Dolina dawnego ...
  • Data: 1929
    komentarze: 6
    Panorama Wałbrzycha.
  • Data: 1930-1937
    komentarze: 0
    Wałbrzych. Zimowy widok na Śródmieście z miejsca zwanego Härtelgraben.
  • Data: 1930-1940
    komentarze: 0
    Widok na wałbrzyskie Śródmieście z Härtelgraben, czyli doliny ...
  • Data: 1931
    komentarze: 0
    Kościoły na Śródmieściu zimą, widok z Härtelgraben.(Poprzednio ...
  • Data: 2006-10
    komentarze: 0
    Zdjęcie wstawiłem by pokazać jak wygląda okolica stawu i potoku, ...
  • Data: 2014-10-05
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku (Härtelei) dziś rano.
  • Data: 2014-10-05
    komentarze: 3
    Dolina dawnego potoku (Härtelei). Czy to jest ten potężny dąb ...
  • Data: 2014-10-05
    komentarze: 0
    Zarośnięta dolina dawnego potoku (Härtelei).
  • Data: 2014-10-05
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku (Härtelei) o poranku. Widok w kierunku Mauzoleum.
  • Data: 2021-05-25
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku (Härtelei). Kamień z dwoma wgłębieniami ...
  • Data: 2021-05-25
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku (Härtelei). Kamień z dwoma wgłębieniami ...
  • Data: 2021-05-25
    komentarze: 0
    Dolina dawnego potoku (Härtelei). Kamień z dwoma wgłębieniami ...

Dolina dawnego potoku (ob. bez nazwy) na innych fotografiach
  • 2000
  • 1925 - 1933