Wały przeciwpowodziowe są kluczowym elementem wielkiego przedsięwzięcia melioracji dolnej Warty. Wzniesienie wałów wprowadziło duże zmiany, zarówno w krajobrazie, jak i warunkach siedliskowych. Funkcjonujący dotychczas podział dwudzielny na łęgi prawo i lewobrzeżne został zamieniony na trójdzielny. Pojawiło się międzywale i dwa zawala.
Jak sugeruje nazwa, międzywale to obszar miedzy wałami, czyli najczęściej koryto rzeki i tereny przybrzeżne, a zawale to obszary po drugiej stronie wału. Zawala ...
Wały przeciwpowodziowe są kluczowym elementem wielkiego przedsięwzięcia melioracji dolnej Warty. Wzniesienie wałów wprowadziło duże zmiany, zarówno w krajobrazie, jak i warunkach siedliskowych. Funkcjonujący dotychczas podział dwudzielny na łęgi prawo i lewobrzeżne został zamieniony na trójdzielny. Pojawiło się międzywale i dwa zawala.
Pokaż więcej
Pokaż mniej
Jak sugeruje nazwa, międzywale to obszar miedzy wałami, czyli najczęściej koryto rzeki i tereny przybrzeżne, a zawale to obszary po drugiej stronie wału. Zawala były kiedyś terenami zalewowymi, położone zwykle poniżej poziomu terenu, stąd w razie przerwania wałów narażone na klęskę powodzi. W regionie dolnej Warty spotkać można kilka typów obwałowań. Najważniejsze są te najwyższe, zwane wałami głównymi lub zimowymi. Wznoszą się przeciętnie 3,5 - 4 m ponad rozległymi równinami otaczających łąk. Ich grzbietem biegną gruntowe lub asfaltowe drogi. Budowa wałów umożliwiła przekształcenie mokradeł w łąki i pola. Z oczywistych względów ich gospodarczą warunkuje stan techniczny. Waga tego faktu doprowadziła do powstania historycznego już dziś urzędu mistrza wałowego. Pełnił on nadzór i przeprowadzał bieżące remonty na określonym odcinku wału. Mistrz wałowy otrzymywał zakwaterowanie i zaplecze techniczne w specjalnym budynku. Ze względu na swą funkcję architektura obiektu została utrzymana w stylu obiektom administracji publicznej. Także nietypowa jest lokalizacja; w sporym oddaleniu od innych domów i tuż przy wale, na specjalnym nasypie, zwanym terpą. Mistrzowie wałowi pracowali od początku wzniesienia tu wałów (koniec XVIII w.) aż po lata 80. XX w. W okresie Polski Ludowej powołano analogiczny urząd strażnika wałów. Dziś w rejonie ujścia Warty zachowały się cztery takie domy. |
|||||||||||||||||||||
|
||