MENU
Kolegiata Mariacka w Stargardzie.

Dodał: FM° - Data: 2019-09-30 03:54:20 - Odsłon: 425
Rok 1926

Kościół Najświętszej Marii Panny Królowej Świata w Stargardzie Szczecińskim (kościół Mariacki) usytuowany jest w południowo – wschodnim narożu rynku staromiejskiego. Monumentalna ceglana bryła, wzbogacona sylwetami wież zachodnich, dominuje w zabudowie miejskiej Stargardu. Według danych źródłowych budowę głównej fary miasta rozpoczęto w 1292 roku. Pierwszy kościół Mariacki stanowił gotycką, trójnawową, czteroprzęsłową budowlę halową z jednonawowym, trójprzęsłowym prezbiterium. Bezwieżowa bryła od zachodu zamknięta była schodkowym szczytem, rozczłonkowanym dwudzielnymi, ostrołukowymi blendami i wnęką w kształcie krzyża w wierzchołku. Kościół ukończono około 1310 roku. Około 1380 roku podjęto jej rozbudowę do bardziej okazałych, reprezentacyjnych form bryły, będącej symbolem potęgi i prestiżu Stargardu. Rozebrano wówczas stare prezbiterium, pozostawiając korpus nawowy, a nowy chór wzniesiono jako założenie bazylikowe, z obejściem i wieńcem kaplic pomiędzy wciągniętymi do wnętrza przyporami. Nawę główną prezbiterium podwyższono, oświetlając jej wnętrze oknami ponad dachem nawy obejścia. Dobudowano też zakrystię (po stronie południowej) oraz ośmioboczną kaplicę mariacką po stronie północnej. Budowę ukończono przed 1400 rokiem. Ostatnim etapem rozbudowy świątyni około połowy XIV wieku było nadanie korpusowi kościoła układu bazylikowego przez podwyższenie nawy głównej. Prace przy korpusie nawowym zamknęły trwającą ponad pół wieku przebudowę, w wyniku której kościół Mariacki otrzymał kształt zachowany do dziś. W okresie nowożytnym, w ciągu XVI i XVII wieku przeprowadzono tylko prace remontowe i renowacyjne. Poważne straty przyniósł kościołowi wielki pożar miasta w 1635 roku. Spłonęły wówczas dachy prezbiterium, naw i wież, zawaliły się sklepienia nawy głównej, uszkodzone zostały sklepienia naw bocznych, zwieńczenie wieży południowej i szczyt pomiędzy wieżami. Spłonęło też niemal całe średniowieczne wyposażenie wnętrza. Odbudowę sklepień przeprowadził w 1651 roku mistrz Daniel Zilcher z Berlina, upamiętniając swoje prace inskrypcją zachowaną do dziś na jednym z pól wysklepek w nawie południowej. Całościowa odbudowa zniszczeń trwała od 1639 do 1664 roku. W 1714 roku miał miejsce generalny remont kaplicy Mariackiej, która po odnowieniu sklepień otrzymała, zachowany obecnie, dach namiotowy. W 1817 roku przeprowadzono regotycyzację świątyni według projektu Karla F. Schinkla, który zaprojektował także neogotyckie wyposażenie wnętrz. Pracami kierował mistrz Karol Wilhelm Liebenow. Wymieniono wówczas większość średniowiecznych kształtek, usunięto figury zdobiące nisze w wystroju prezbiterium. We wnętrzu pomalowano ściany na kolor czerwony, przesłaniając resztki średniowiecznych i barokowych polichromii, wstawiono neogotycki ołtarz i ambonę. W latach 1901, 1905–1911 architekt Deneke, po dokładnych badaniach architektonicznych, przeprowadził rekonstrukcję gotyckiej formy świątyni, odtwarzając usunięte wcześniej detale, a także pierwotną kolorystykę wnętrza (w formie malowanych na pobiale kwadr). Przywrócono też dawne wyposażenie liturgiczne. W 1945 roku podczas walk o miasto, kościół Mariacki został częściowo zniszczony: spłonęły dachy i hełm wieży północnej, popękały sklepienia i górne partie murów, wnętrze zostało zdewastowane. Prace remontowe prowadzono od 1946 do 1959 roku, po czym przekazano obiekt parafii rzymsko – katolickiej.

  • /foto/9601/9601563m.jpg
    1949
  • /foto/7647/7647277m.jpg
    2015
  • /foto/7647/7647278m.jpg
    2015
  • /foto/9345/9345145m.jpg
    2021
  • /foto/9345/9345147m.jpg
    2021
  • /foto/9345/9345148m.jpg
    2021
  • /foto/9345/9345149m.jpg
    2021
  • /foto/9345/9345150m.jpg
    2021
  • /foto/9345/9345151m.jpg
    2021
  • /foto/9345/9345152m.jpg
    2021

Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Poprzednie: ul. Graniczna Strona Główna Następne: Budynek nr 40